انواع منبع تغذیه چیست+ کاربرد هرکدام
انواع منبع تغذیه هر کدام کاربردها و موارد استفاده خاص خود را دارند. به گونهای که از این منابع میتوان در سیستمهای الکترونیکی به گونهای استفاده کرد که همچون یک محرک بتواند ساختاری جدا نشدنی داشته باشد. زمانی که شما انواع منبع تغذیه را بشناسید، صد درصد هزینههای پروژه خود را کاهش میدهید؛ چرا که با استفاده صحیح آنها آشنا هستید و به همین دلیل است که ما در ادامه قصد داریم، شما را با انواع مختلف منبع تغذیه و کاربرد هر کدام به صورت مختصر ولی مفید آشنا کنیم.
منبع تغذیه چیست؟
قبل از اینکه به بررسی انواع منبع تغذیه و کاربرد هر کدام بپردازیم، بهتر است بدانیم که منبع تغذیه چیست؟ منبع تغذیه به دستگاهی الکترونیکی گفته میشود که این دستگاه میتواند برای بار، انرژی الکتریکی را به وجود آورد. نام دیگر منبع تغذیه پاور ساپلای (Power Supply) است و میتوان گفت هر کدام از منابع تغذیه به تبدیل انرژی الکتریکی میپردازند. با این حساب اصلیترین وظیفه این دستگاه تامین انرژی الکتریکی برای مصرف کننده است.
در کنار انرژی الکتریکی که این دستگاه دریافت میکند، از مولدهای انرژی الکتریکی هم استفاده میشود و سپس دستگاهی مانند منبع تغذیه جریان الکتریکی را به ولتاژ فرکانس و جریانی که مصرف کننده الکتریکی لازم دارد تبدیل میکند. کلیه دستگاههای منبع تغذیه دارای یک ورودی بوده که این ورودی جریان الکتریکی را دریافت و راهی یک یا چندین خروجی میکند.
انواع منبع تغذیه بر اساس شکل ظاهری
اگر بخواهیم انواع منبع تغذیه را بر اساس شکل ظاهری معرفی کنیم، چهار نوع منبع تغذیه وجود که اولین نوع آن منبع تغذیه آزمایشگاهی، دومین منبع تغذیه بدون قاب، سومین منبع تغذیه مجتمع و چهارمین نوع آداپتور یا منبع تغذیه خارجی است. ما در ادامه به بررسی هر کدام به صورت مختصر ولی مفید خواهیم پرداخت.
· منبع تغذیه بدون قاب
منبع تغذیه بدون قاب از جمله انواع منبع تغذیه است که دارای محفظه مکانیکی ناتمام بوده و یک برد کفهای دارد. این منبع تغذیه احتیاج به محافظت نداشته و آن دسته از تجهیزاتی که به انرژی کمتری نیاز دارند، معمولاً این منبع تغذیه را گزینه بسیار مناسبی میدانند. عمدتاً در هر محیطی که تجهیزات صنعتی در برابر ذرات معلق باید مورد استفاده قرار بگیرد، از این منبع تغذیه نباید استفاده شود و عمدتاً محیطهای بدون تغییر بهترین گزینه برای استفاده از این منبع تغذیه به شمار میآیند.
· منبع تغذیه مجتمع
منبع تغذیه مجتمع هم از جمله انواع منبع است که وردی آن به صورت مدار چاپی بوده و با بار مشترک است.
· منبع تغذیه آزمایشگاهی
برای راه اندازی مدار الکترونیک در آزمایشگاههای الکترونیک صنعتی از منبع تغذیه آزمایشگاهی استفاده میکنند. این دستگاه به تامین انرژی الکتریکی میپردازد که معمولاً در هنگام انتخاب این دستگاه باید به ولتاژ خروجی؛ شکل موج خروجی، حداکثر جریان خروجی و پایداری آن دقت کرد. این نوع منبع تغذیه با استفاده از برق شهر میتواند کارایی خود را به نمایش بگذارد؛ چرا که این جریان برق میتواند ولتاژ و جریان را تغییر داده و یک گزینه عالی و کارآمد باشد. منبع تغذیه که در محیط آزمایشگاه مورد استفاده قرار میگیرد، باید قابلیت تنظیم ولتاژ خروجی را داشته باشد و همچنین این توانایی را داشته باشد تا جریان خروجی را هم کنترل کند. در بین تجهیزات آزمایشگاههای الکترونیک، مخابرات و… معمولاً منبع تغذیه آزمایشگاه یکی از پرکاربردترینها به شمار میآید.
· منبع تغذیه خارجی
منبع تغذیه خارجی در یک بستهبندی پلاستیکی جای گرفته که این بستهبندی میتواند از طریق یک سیم به بار متصل شود و سپس آن را به پریزهای دیواری وصل میکند. در دستهبندی انواع منبع تغذیه با توجه به شکل این مدل منبع تغذیهام کاربرد خاصی را باید دنبال کرد.
انواع منبع تغذیه براساس روش تبدیل توان
در بین انواع منبع تغذیه بر اساس روش تبدیل توان با 2 مدل خطی و سوئیچینگ شما روبرو میشوید.
· منبع تغذیه خطی
میتوان گفت که در این منبع تغذیه رگلاتوری وجود دارد که به صورت خطی سه سری کار میکند و میتواند به بهترین شکل ممکن ولتاژ خروجی را تولید کند. این رگلاتور خطی برای تنظیم ولتاژ تنها به یک خازن ورودی خروجی و البته تعداد مقاومت فیدبک نیاز دارد.
به خاطر داشته باشید که این رگلاتور از یک ترانزیستور با سری ورودی و خروجی تشکیل میشود و به صورت پیوسته میتواند جریان را هدایت کرده و ولتاژ DC را تولید کند. این رگلاتور به این دلیل که خطی است یک قسمت مشخصی را برای جریان ولتاژ به کار میگیرد. با این وجود ترانزیستور عملکردی شبیه یک مقاومت متغیررا ایفا میکند که میتواند به شکل پیوسته مقاومت خود را با در نظر گرفتن مقدار ولتاژ خروجی به راحتی تغییر دهد. ترانزیستوری که در این محصول به کار میآید، جریان بار خروجی بزرگی را به وجود میآورد که از جریان بیس هم بزرگتر است.همچنین درصورت نیاز جهت خرید اینورتر AC/DC میتوانید از طریق سایت اقدام نمایید
مزایای منبع تغذیه خطی
از جمله مزایایی که میتوان برای منبع تغذیه خطی در نظر گرفت، سادگی در طراحی آن است؛ چرا که طراح تنها با استفاده از یک رگلاتور خطی و چند خازن توانسته این منبع تغذیه را طراحی کند. نحوه عملکرد منبع تغذیه خطی هم دومین مزیتی است که میتوان در مورد آن صحبت کرد؛ زیرا این منبع تغذیه به صورت سکون کار میکند و این یعنی عملکردی همانند منبع تغذیه سوئیچینگ ندارد که مدام در حال قطع و وصل شدن باشد. با این حساب شما کمترین میزان نویز الکتریکی را در خروجی این منبع تغذیه میتوانید در نظر بگیرید؛ همچنین این نکته را هم باید به خاطر داشته باشید که در برابر تغییرات بار سریعترین جواب را این منبع تغذیه ارائه میدهد.
مزیت سومی که نباید آن را نادیده گرفت، هزینه پایین و مقرون به صرفهای است که میتوان برای خرید این دستگاه بیان کرد. به هر حال، مدارهای مورد استفاده در این منبع به صورت ساده کارایی خود را نشان میدهند و شما را با کاهش تداخل الکترومغناطیس و نویز روبرو میکند. این منبع از قیمت پایینتری در میان انواع منبع تغذیه برخوردار است و به خاطر اینکه برای ولتاژهای پایین به کار میآید، کمترین میزان آلودگی صوتی را هم به وجود میآورد.
معایب منابع تغذیه خطی
حال که در مورد مزایای منابع تغذیه خطی صحبت کردیم، بهتر است به معایب آن هم بپردازیم. به خاطر داشته باشید که تنوع آنچنانی را برای این منبع تغذیه نمیتوان انتظار داشت. بدین ترتیب است که همین امر باعث بالا رفتن حجم و هزینه میشود، این منبع تغذیه تنها میتواند یک خروجی داشته باشد و با این حساب زمانی که بحث استفاده از چندین ولتاژ در میان باشد، باید به طراحی چندین منبع تغذیه خطی به صورت مستقل بپردازیم.
در این شرایط افزایش هزینه را هم نباید نادیده گرفت. میزان بازدهی این منبع تغذیه هم خود عیب و محدودیتهایی را به دنبال دارد؛ چرا که یک بازدهی ۳۰ الی ۶۰ درصدی را میتوان برای کارایی عمومی این منبع تغذیه انتظار داشت؛ زیرا ترانزیستور مسیر توان را به اتلاف گرما تبدیل میکند و با این حساب زمانی که توان با اتلاف روبرو شود، ترانزیستور حرارت بالاتری خواهد داشت و همین امر باعث میشود تا بازدهی این منبع تغذیه کاهش پیدا کند. در مقایسه با دیگر منابع تغذیه وزن و حجم این منبع بالا بوده که همین هم خود راندمان پایینتر و تلفات بیشتری را به وجود میآورد.
· منبع تغذیه سوئیچینگ
یکی دیگر از انواع منبع تغذیه که طبق روش تبدیل توان مورد استفاده قرار میگیرد، منبع تغذیه سوئیچینگ است که این منبع دارای یک واحد منبع تغذیه توان بوده که به صورت سوئیچینگ میتواند عملکرد رگلاسیون را انجام دهد. به گونهای که برای ثابت نگه داشتن جریان خروجی و ولتاژ دیگر ازروش منبع تغذیه خطی استفاده نمیشود و روش سوئیچینگ جایگزین آن شده است. معمولاً در تقویت کنندههای توان، تلویزیونها و بسیاری از دستگاههای دیگر این نوع منبع کاربرد بسیار زیادی دارد.
منبع تغذیه سوئیچینگ از جمله منابعی است که سوئیچینگ مبتنی بر نیمه هادی دارد و میتواند مسیر ولتاژ خروجی را مد نظر قرار دهد و همچنین مبدل سوئیچینگ از یک بخش سوئیچینگ توان و مدار کنترل تشکیل شده است و در این میان، بخش سوئیچی که سوئیچینگ، توان را از ولتاژ ورودی مدار به ولتاژ خروجی تبدیل میکند دارای یک فیلتر خروجی هم است.
انواع منبع تغذیه سوئیچینگ
منابع تغذیه سوئیچینگ شامل دو دسته هستند. یک دست منبع تغذیه سوئیچینگ ریلی بوده و دسته دیگر منبع تغذیه سوئیچینگ کف خواب است. اما اگر بخواهیم در مورد تفاوت این دو با شما صحبت کنیم، باید گفت که هر دو منبع به خاطر ولتاژ ورودی، نوع ترمینال و چینشی که وجود دارد، دو منبع به صورت ریلی و کف خواب به وجود آمدهاند؛ همچنین نوع ترمینالهایی که در این دو مدل مورد استفاده قرار میگیرد، حفاظت اتصال کوتاه و ساختار ظاهری همگی تفاوتهایی هستند که این دو دسته را تشکیل میدهند.
مزایای منبع تغذیه سوئیچینگ
منابع منبع تغذیه سوئیچینگ دارای مزایای زیادی است که این چنین مورد استقبال قرار گرفته است. اولین مزیتی که میتوان در مورد آن صحبت کرد، راندمان بالای دستگاه است، به گونهای که میتوان بازدهی آن را بین ۷۰ الی ۹۶ درصد در نظر گرفت.
معمولاً عنصری مانند کنترل ووضعیتی همچون قطع و وصلی در سه مدار سوئیچینگ کارکرد خود را به نمایش میگذارد و به همین دلیل است که کمترین تلفات را میتوان انتظار داشت. به خاطر تلفات بسیار پایین انرژی هم راندمان بالایی را به وجود میآورد.
ابعاد کوچک ترانس هم از جمله دیگر مواردی است که میتوانیم جزء مزایای اصلی قرار داد. به این دلیل که در این منبع تغذیه به خاطر افزایش فرکانس، معمولاً تعداد دفعات بیشتر با بستههای انرژی کوچکتری به خروجی منتقل میشوند و همین امر باعث میشود تا شما بازدهی و راندمان بالایی را برای این دستگاه بتوانید در نظر بگیرید.
از جمله دیگر مزایای منبع تغذیه سوئیچینگ وزن کم و سبک این منبع است؛ چرا که ترانس کوچک این منبع، مهمترین عاملی است که توانسته باعث سبک و کم وزنی این دستگاه شود. به خاطر اینکه این منبع تغذیه را میتوان در بستهبندیهای کاملاً فشرده قرار داد، اتلاف حرارتی هم کاهش پیدا میکند توجه داشته باشید که تغییر ولتاژهای ورودی هم در محدوده وسیع قرار میگیرد و تنها ولتاژ خروجی است که میتواند حالت ثابتی داشته باشد. به خاطر ولتاژ DC بالا در این منبع، نسبت به منبع تغذیه خطی زمان نگهداری بیشتری را میتوان برای انرژی انتظار داشت.
معایب منبع تغذیه سوئیچینگ
درست است که منبع تغذیه سوئیچینگ دارای مزایایی است اما معایب آن را هم نباید نادیده گرفت. به این شکل که ترانس مورد استفاده در این منبع تغذیه علاوه بر اینکه دارای تشعشع است، تلفات بسیار زیادی هم دارد و همچنین در برابر اضافه بار این منبع تغذیه نیاز به محافظت شدیدی دارد؛ ماجرا به همین جا ختم نمیشود؛ چرا که در هنگام قطع شدن فیدبک، قطعاً اگر منبع تغذیه خطی باشد، افزایش ولتاژ وجود ندارد اما در این نوع منبع تغذیه، قسمت کنترل ولتاژ خروجی را کاملا خالی و صفر میبیند و به همین دلیل انرژی بیشتری را ولتاژ به خروجی منتقل میکند.
به این دلیل که در قسمت کنترل به خاطر افزایش بار کاهش ولتاژ به وجود آمده و به خاطر منتقل شدن انرژی بیشتر، افزایش ولتاژ خروجی هم بیشتر میشود و به همین دلیل شاید مدارهای مورد استفاده در منبع تغذیه سوئیچینگ دچار سوختگی شوند، توجه داشته باشید که جریانهای یورشی هم در منبع تغذیه سوئیچینگ وجود دارند و این از جمله معایب دیگری است که نباید فراموش کرد.
انواع منبع تغذیه را بر اساس نوع کارکرد و خروجی
انواع منبع تغذیه را بر اساس نوع کارکرد و خروجی هم باید در دستهبندیهای متفاوتی جای داد. منبع تغذیه تنظیم شده به گونهای طراحی شده است که ولتاژ خروجی را بااینکه جریان بار وجود دارد، اما ثابت نگه میدارد. منبع تغذیه تنظیم نشده هم به گونهای است که با تغییر ولتاژ ورودی قادر استتغییرات خود را اعمال کند.
منبع تغذیه تنظیم پذیر هم به شکلی طراحی شده است که با استفاده از کنترلهای مکانیکی جریان تغییر پیدا میکند. منبع تغذیه ایزوله هم از جمله انواع منبع تغذیه است که انرژی خروجی به شکل الکتریکی کارایی مستقلی نسبت به انرژی ورودی دارد.
منبع تغذیه توان بالا هم میتواند ولتاژهایی را تولید کنند که بازدهی آنها هزار ولت است و در مقابل قوس الکتریکی و اتصالات اشتباه هم عایقبندی خوبی را به نمایش میگذارد. منبع تغذیه قطع نشدنی از جمله منابع دیگری است که ورودی خود را از دو یا چند ورودی تامین میکند و دارای یک منبع اصلی و یک باتری است که اگر منبع اصلی قطع شود میتوان از باتری آن استفاده کرد.
کاربرد انواع منبع تغذیه
در کلیه دستگاههای الکتریکی بدون شک استفاده از انواع منبع تغذیه مورد توجه کاربرد قرار میگیرد. میتوان گفت که موارد استفاده گسترده را این منابع به خود اختصاص میدهند، اما از جمله کاربردهای اصلی میتوان به استفاده در کامپیوترها، وسایل برقی، جوشکاری و اتوماسیونها اشاره کرد.
به گونهای که امروزه کامپیوترهای مدرن دارای منبع تغذیه از نوع سوئیچ هستند که میتوانند ولتاژ AC را به ولتاژ DC تبدیل کند. در وسایل برقی هم منبع تغذیه بسیار کاربرد دارد؛ چراکه این منبع میتواند ولتاژی که وسیله نیاز دارد را از طریق منبع اصلی شهر به راحتی تامین کند.
در جوشکاری هم روشی به نام جوشکاری قوسی وجود دارد که در این روش از انرژی برق برای ذوب فلز استفاده میکنند و در این شرایط، منبع تغذیه میتواند DCیاAC باشد. در هنگام ساخت هواپیماها تجاری و نظامی هم منبع تغذیه DC به DC یا AC به DC وجود دارد و به همین خاطر T منبع تغذیه حتی موارد استفاده و کاربرد خود را به هواپیماها هم رسانده است. توجه داشته باشید که در اتوماسیونهای حمل و نقل، دوربین، موتورها، پمپها، خطوط، تولید و … همانواع مختلف منبع تغذیه کارایی خود را به نمایش میگذارند.
خرید منابع تغذیه
حال که در مورد انواع منبع تغذیه و کارکرد آنها با شما صحبت کردیم. بهتر است بدانید که اگر به دنبال یک منبع معتبر برای خرید انواع گوناگون گفته شده هستید، بهتر است، خرید آنلاین را انتخاب کنید؛ چرا که درهنگام خرید منابع تغذیه که جزء پر استفادهترین ابزار تولید انرژی الکتریکی هستند، معمولاً نوع نیاز و کاربرد بسیار موضوع مهمی به شمار میآید.
همانطور که گفته شد هر کدام از منابع تغذیه دارای موارد کاربرد خاص خود هستند و باید به مزایای و معایب آنها در هنگام خرید توجه کرد. به هر حال مشتریان همیشه به دنبال خرید محصولی ارزان هستند که ما در سایت ایران آداپتور ، کیفیت را تضمین کرده و معقولانهترین قیمت را برآورد میکنیم. با این حساب میتوان گفت که شما این روش خرید که بدون واسطه است را میتوانید برای پرداخت قیمت واقعی محصول یک گزینه ایده آل در نظر بگیرید. به هر حال، خدمات پس از فروش و اصالت کالا دو معیار مهم برای شما در هنگام خرید آنلاین و اینترنتی است که نباید آن را نادیده گرفت.
سخن پایانی
در مورد کارکرد انواع منبع تغذیه و ماهیت آنها با شما صحبت کردیم. همانطور که گفته شد شما در هنگام خرید منابع تغذیه باید به ویژگیهای هر کدام توجه کنید تا بتوانید خریدی مقرون به صرفه را تجربه کنید. البته در این میان، منبع تغذیه سوئیچینگ به خاطر قابلیتهای فراوانی که دارد از قیمت بالاتری هم برخوردار است، اما به هر حال منابع تغذیه دیگر هم ویژگیهای خاص خود را دارند و نمیتوان گفت که تنها از یک منبع تغذیه در حال حاضر استفاده میشود؛ چرا که واقعاً این چنین نیست.
البته به عنوان مثال سادگی در طراحی و پاسخگویی سریع هم از جمله مزایایی هستند که برای منبع تغذیه خطی میتوان در نظر گرفت. با این حساب شما این سایت را میتوانید یک مرجع معتبر برای خرید انواع متفاوت منبع تغذیه در نظر بگیرید که به خاطر خرید بدون واسطه قیمت واقعی محصول را برای شما برآورد میکند.در مقاله های بعدی راجع به دیگر منابع تغذیه مانند شارژر لپتاپ و آداپتور ها صحبت خواهیم کرد.